Πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου ένα ποίημα του Κωνσταντίνου
Καβάφη που διαβάζοντάς το όλα όσα περιέγραφε, πρόσωπα και καταστάσεις έμοιαζαν
τόσο σημερινά, τόσο επίκαιρα! Αναζήτησα στο διαδίκτυο σχετικές πληροφορίες και
ανακάλυψα πως το συγκεκριμένο ποίημα ανήκει στα 154 αναγνωρισμένα, γράφτηκε το
Δεκέμβριο του 1898 και δημοσιεύτηκε το 1904. Έχει τον τίτλο «Περιμένοντας τους Βαρβάρους».
Διαβάζοντας εντυπωσιάστηκα για το πώς ο ποιητής περιγράφει τον
ξεπεσμό ενός λαού, ενός έθνους που δεν έχει το θάρρος, τη δύναμη, την τόλμη να
παλέψει για μία νέα αρχή, αλλά εναποθέτει τις ελπίδες του για τη σωτηρία σε
ξένες δυνάμεις. Και παρόλο που είναι διατεθειμένος να παραδοθεί και στην κυριολεξία
να υποταχθεί, θεωρεί τους «κυρίαρχους» υποδεέστερο λαό από τον ίδιο και τον
αποκαλεί βάρβαρο!
Μάλιστα στη σημερινή εποχή οι «βάρβαροι» χρησιμοποιούνται όπως
συμφέρει τον καθένα! Άλλοι τους βλέπουν ως σωτήρες, άλλοι ως εχθρούς αλλά όλοι
μαζί αναμένουν τον ερχομό τους και στην πραγματικότητα δεν κάνουν τίποτα. Και
όταν αυτοί οι «Βάρβαροι», ή η βοήθεια των βαρβάρων , όπως ο Καβάφης γράφει στο τέλος - και όπως η ιστορία έχει
αποδείξει - δεν έρθουν, τότε αποδεικνύεται η γύμνια και ο ξεπεσμός όλων των
εθνοπατέρων!
Παρακάτω παραθέτω, το ποίημα και εσείς όπου αγορά, Σύγκλητο ,
αυτοκράτωρ, ύπατοι, πραίτορες, ρήτορες αντικαταστήστε με απεργία, συνδικαλιστές,
εργάτες λαός, βουλή, βουλευτές, πρωθυπουργός Σαμαράς, αντιπρόεδρος Βενιζέλος,
Τσίπρας, Χ.Α. βάλτε ότι θέλετε, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Περιμένοντας τους Βαρβάρους, που ποτέ δεν ήρθαν και ποτέ δεν
θα έρθουν γιατί στην πραγματικότητα οι βάρβαροι είμαστε εμείς οι ίδιοι που
τρωγόμαστε μεταξύ μας για ένα ξεροκόμματο, για μια θεσούλα, για ένα φιλοδώρημα,
και δεν ορθώνουμε ανάστημα, παρά μόνο κοκορευόμαστε για ένδοξη ιστορία και
γενναίους ήρωες και γινόμαστε ακόμη πιο μικροί και καμπούρηδες, αφού από το
πολύ το σκύψιμο του κεφαλιού το ένδοξο παρελθόν μας μοιάζει απλά με δύσμορφη
καμπούρα.
ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ BΑΡΒΑΡΟΥΣ
— Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;
Είναι οι
βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.
— Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ’ οι
Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;
Γιατί οι
βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Τι νόμους πια
θα κάμουν οι Συγκλητικοί;
Οι βάρβαροι
σαν έλθουν θα νομοθετήσουν.
—Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη,
και κάθεται στης
πόλεως την πιο μεγάλη πύλη
στον θρόνο επάνω,
επίσημος, φορώντας την κορώνα;
Γιατί οι
βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Κι ο
αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί
τον αρχηγό
τους. Μάλιστα ετοίμασε
για να τον
δώσει μια περγαμηνή. Εκεί
τον έγραψε
τίτλους πολλούς κι ονόματα.
— Γιατί οι δυο μας ύπατοι κ’ οι πραίτορες εβγήκαν
σήμερα με τες
κόκκινες, τες κεντημένες τόγες·
γιατί βραχιόλια
φόρεσαν με τόσους αμεθύστους,
και δαχτυλίδια με
λαμπρά, γυαλιστερά σμαράγδια·
γιατί να πιάσουν
σήμερα πολύτιμα μπαστούνια
μ’ ασήμια και
μαλάματα έκτακτα σκαλιγμένα;
Γιατί οι
βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα·
και τέτοια
πράγματα θαμπώνουν τους βαρβάρους.
—Γιατί κ’ οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα
να βγάλουνε τους
λόγους τους, να πούνε τα δικά τους;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα·
κι αυτοί
βαρυούντ’ ευφράδειες και δημηγορίες.
— Γιατί ν’ αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία
κ’ η σύγχυσις. (Τα
πρόσωπα τι σοβαρά που εγίναν).
Γιατί αδειάζουν
γρήγορα οι δρόμοι κ’ η πλατέες,
κι όλοι γυρνούν στα
σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι;
Γιατί ενύχτωσε
κ’ οι βάρβαροι δεν ήλθαν.
Και μερικοί
έφθασαν απ’ τα σύνορα,
και είπανε πως
βάρβαροι πια δεν υπάρχουν.
__
Και τώρα τι θα
γένουμε χωρίς βαρβάρους.
Οι άνθρωποι αυτοί
ήσαν μια κάποια λύσις.
